واکسن احتمالی برای ویروس مرتبط با دیابت نوع 1

6 مه 2020 - طبق بسیاری از مشاهدات، برخی از عفونت های ویروسی ممکن است در حمله خود ایمنی که منجر به دیابت نوع 1 می شود، نقش داشته باشند. محققان مؤسسه کارولینسکا در سوئد و همکاران فنلاندی آنها اکنون واکسنی را برای این ویروس ها تهیه کرده اند، به این امید که بتواند از افراد در برابر این بیماری محافظت کنند. نتایج این مطالعه امروز در مجله علمی Science Advances منتشر شده است.

در حالی که تخمین زده می شود 50،000 سوئدی به دیابت نوع 1 (که بعضا به عنوان دیابت نوجوانان نیز شناخته می شود)، مبتلا هستند، هنوز علل این بیماری ناشناخته مانده است. محققان می گویند: این بیماری یک مؤلفه ژنتیکی دارد، اما عوامل محیطی نیز برای توسعه ی آن لازم هستند. یکی از این عوامل که به نظر می رسد بر دیابت نوع 1 تاثیر قابل توجهی داشته باشد، عفونت های ناشی از یک گروه بسیار شایع از enteroviruses[1] است. زیر گروه مورد نظر دانشمندان، خانواده ی Coxsackie B (CVB) هستند که از شش سویه تشکیل شده است و می توانند سرماخوردگی ایجاد کنند. با این حال، ویروسهای خانواده ی CVBs همچنین می توانند باعث عفونت های جدی تر شوند که منجر به بیماری هایی از جمله میوکاردیت و مننژیت می شود.

طبق بسیاری از مشاهدات علمی، یک فرضیه حاکی از آن است که CVB ها در پیشرفت دیابت نوع 1 نقش دارند. این بیماری با حمله خود ایمنی به سلولهای بتا( تولید کننده انسولین در لوزالمعده) مشخص می شود و احتمالاً عفونت ویروسی به نوعی، سبب شروع این حمله توسط سیستم ایمنی بدن می شود.

مطالعات اپیدمیولوژیک، که در آن کودکانی با پروفایل خطر ژنتیکی برای دیابت نوع 1 شرکت داشتند، و از طریق آزمایش خون برای یک دوره طولانی تحت نظارت بودند، نشان می دهند که CVBs می توانند یک عامل بیماری زا باشند. همچنین مشاهدات کالبد شکافی نشان می دهد CVBs ، ممکن است در ایجاد دیابت نوع 1 نقش داشته باشد. با این حال، این فرضیه همچنان بیانگر ارتباطی است که هنوز اثبات نشده است، اما فرضیه ای است که در بین محققان دیابت به خوبی تثبیت شده است.

محققان موسسه ی کارولینسکا و همکارانشان در دانشگاه Tampere و دانشگاه Jyväskylä در فنلاند اکنون واکسنی را تولید کرده اند که در برابر هر شش گونه ی شناخته شده CVB حفاظت ایجاد می کند. این واکسن در مدلهای مختلف حیوانات مورد آزمایش قرار گرفت و نشان داد که از موشهای آلوده به CVB ، در برابر ابتلا به دیابت نوع 1 القا شده توسط ویروس محافظت می کند.

محققان سپس این واکسن را در میمونهای رزوس که ژنتیک بسیار مشابهی با انسان دارند، آزمایش کردند. در این حیوانات، واکسن به خوبی کار کرد. دانشمندان در بدن میمون آنتی بادی های ناشی از CVB را یافتند که می تواند در برابر ویروس از میمون محافظت کند.

پروفسورHeikki Hyöty ، از دانشگاه Tampere که در برنامه توسعه بالینی شرکت دارد، گفت: این نتایج از یک برنامه علمی بالینی در حال توسعه پشتیبانی می کند، هدف برنامه ی بالینی آزمایش یک واکسن تجاری مشابه، در انسان است. این برنامه توسط یک شرکت دارویی آمریکایی با همکاری یک شرکت بیوتکنولوژی فنلاندی انجام خواهد شد.

با فرض اینکه واکسن در آزمایشات اولیه ی بالینی بی خطر است، برنامه این است که از این واکسن در کودکان دارای پروفایل ژنتیکی خطر برای دیابت نوع یک، استفاده شود. محققان می نویسند كه اگر تعداد كودكان مبتلا به دیابت نوع یك، پس از این واكسیناسیون كاهش یابد یا هیچ یك از آنها به این بیماری مبتلا نشوند، تأیید می كنند كه CVBs یك عامل محیطی محرك برای ابتلا به دیابت نوع 1 است.

دکتر مالین فلودستروم-تولبرگ، استاد دیابت نوع 1 در گروه پزشکی Huddinge در موسسه ی کارولینسکا، گفت: ما امیدواریم که این آزمایشات نشان دهد که این نوع واکسن در برابر عفونت های CVB  موثر است و می تواند برای کودکان تجویز شود. فوق العاده خواهد بود اگر بتوانیم از مواردی از دیابت نوع 1 که ناشی از Coxsackievirus هستند- که در حال حاضر به آن شک داریم و تخمین تعداد دقیق آن دشوار است-، جلوگیری کنیم. در عین حال، این واکسن می تواند از فرد در برابر میوکاردیت که می تواند یک سیر بیماری شدید در کودکان و بزرگسالان داشته باشد، محافظت کند. همچنین در جلوگیری از برخی از انواع سرماخوردگی، که مرتباً بسیاری را از رفتن به مدرسه و محل کار خود دور می کند، موثر باشد.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2020-05-vaccine-virus-linked-diabetes.html